Obecnie część rodziców boryka się z problemem dotyczącym braku apetytu u ich pociech. Wymyślają przeróżne rozwiązania chcąc sobie z nim poradzić, jednak bezskutecznie. Dzieci nadal nie mają apetytu, z trudem przychodzi im jedzenie zdrowych posiłków. Niejednokrotnie starania, aby dziecko w końcu zjadło coś bez marudzenia, kończy się fiaskiem. Co może przyczyniać się do braku apetytu u dziecka i jak sobie z tym radzić? Jakich interwencji unikać, gdyż jedynie pogłębiają problem?

Dlaczego moja córka/syn nie chce jeść?

Problem z brakiem apetytu pojawia się najczęściej u dzieci w wieku 2-5 lat i jest w większości przypadkach fizjologiczny. Jakie mogą być powody niechęci do jedzenia?

Dzieci często odmawiają spożycia posiłków chcąc udowodnić przed rodzicami swoją niezależność, możliwość samodzielnego wyboru tego, co chcą zjeść, kiedy i w jakiej ilości. Ponadto zdarza się, że chcą w ten sposób zwrócić na siebie uwagę. Chcą, żeby zapracowani i często bardzo zmęczeni codziennymi obowiązkami rodzice, znaleźli dla nich troszkę czasu, poświęcili im chwilkę, zainteresowali się nimi.

Kolejnym powodem mogą być za duże porcje posiłków. Porcja poszczególnych produktów spożywczych dla 2-latka różni się znacznie od porcji dla 10-latka oraz dorosłego. Przykładowo 1 porcja banana dla 2 letniego dziecka to 0,5 banana lub jeden mały, natomiast u dziecka 10-letniego jedną porcją jest jeden średni banan; porcja mleka dla 2-3-latka to ok. 120 ml czyli pół szklanki, natomiast dla 7-12-latka to już 120 ml-240 ml, czyli 0,5-1 szklanki mleka, porcja mięsa/ryb/drobiu dla 2-3 latka – 30-60 g, natomiast 7-12 latka 60-120 g. Zbyt duże porcje mogą zniechęcać i odstraszać dzieci, dlatego ważne aby zwrócić na to uwagę przygotowując posiłki.

Zmniejszenie łaknienia może być również spowodowane nadmiernym spożywaniem słodyczy, słonych przekąsek, jak również piciem smakowych napojów gazowanych i/lub niegazowanych. Produkty te są wysokokaloryczne, dlatego dzieci jedząc nawet jeden batonik mający wartość energetyczną 200 kcal czują się najedzone. Również nadmierne picie różnego rodzaju napojów może dawać złudne uczucie sytości u dziecka, co w konsekwencji prowadzi do niechęci do  jedzenia. Należy również pamiętać o tym, że podjadanie między podstawowymi posiłkami nawet najmniejszych przekąsek, również powoduje zaburzenia łaknienia. Organizm dziecka przestaje odczuwać głód, ponieważ cały czas przyjmuje małe dawki energii w postaci przekąsek.

Niechęć do jedzenia niejednokrotnie związana jest z nieprawidłowymi metodami karmienia. Czasem rodzice usilnie namawiają dziecko do zjedzenia posiłku, naciskają proszą o to aby dziecko w końcu zjadło, a wszystko dlatego, że zależy im na ich zdrowiu i martwią się o nie. Niestety, te metody przynoszą odwrotny skutek od zamierzonego. Jeszcze bardziej zniechęcają dzieci do jedzenia posiłków i mogą powodować, że problem z czasem będzie narastał.

Błędem jest również jeśli dzieci podczas spożywania posiłków oglądają bajki, słuchają piosenek lub wykonują inne czynności, przez które są rozproszone. Dziecko powinno świadomie spożywać posiłki i uczyć się zdrowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat. Jeśli podczas posiłku rozprasza się innymi zajęciami nie kontroluje tego, co zjada, przez co może zjeść więcej niż potrzebuje jego organizm. Taki nawyk może w przyszłości prowadzić do nadwagi u dzieci.

Jak poradzić sobie z niejadkiem?

  1. Należy dbać o to, aby posiłki były kolorowe, atrakcyjnie podane. Dzieci przykuwają bardzo dużą uwagę do wyglądu potrawy. Można przygotować kolorowe kanapki, ułożyć na nich warzywa w kształcie uśmiechniętej minki, jak również pozwolić dzieciom, aby same udekorowały posiłek, np. dodając owoce do owsianki.
  2. Należy pochwalić dziecko jeśli uda mu się zjeść jakiś nowy produkt np. warzywo, którego wcześniej nie próbował lub do którego smaku nie mógł się przekonać. Będzie to z pewnością dobra motywacja do próbowania nowych smaków.
  3. Posiłki należy spożywać wspólnie z dziećmi. Dzięki temu będą uczyć się dobrych nawyków żywieniowych od bliskich i będą dobrą okazją do spędzenia trochę czasu razem.
  4. Dobrze, aby dziecko uczestniczyło w przygotowywaniu posiłków z rodzicami. Poprzez zabawę można uczyć dzieci jak skomponować zdrową potrawę, co jednocześnie może zachęcić dzieci do próbowania dań własnoręcznie przygotowanych.
  5. Należy wprowadzać dziecku nowe produkty do diety, tak, aby uczyło się nowych smaków. Produkt można podać kilkukrotnie jeżeli dziecko nie polubi go od razu, możliwe, że z biegiem czasu się do niego przekona. Jednakże należy pamiętać, że nie można zmuszać dziecka do zjedzenia czegoś nowego, ono samo musi wyrazić chęć spróbowania.
  6. Należy podawać dziecku odpowiednie porcje produktów, dostosowane odpowiednio do wieku dziecka.
  7. Należy stopniowo ograniczać dziecku spożywanie słodyczy, słodkich napojów oraz słonych przekąsek.
  8. Przy spożywaniu posiłku nie należy rozpraszać dziecka zabawkami, czytaniem czy oglądaniem bajek, śpiewaniem piosenek itd.
  9. Nie należy wywierać nacisku na dziecko, krzyczeć, karać, straszyć, prosić aby zjadło posiłek.

Problem dotyczący niechęci do jedzenia u dzieciaków jest dosyć częsty. Jest przyczyną dużego stresu rodziców, którzy za wszelką cenę chcą przekonać dziecko do spożywania posiłków martwiąc się o ich zdrowie. Najczęściej brak apetytu u dzieci jest fizjologiczny, natomiast jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas warto zgłosić się do lekarza. Aby przekonać dziecko do zjedzenia racjonalnego posiłku, niejednokrotnie trzeba się natrudzić, jednak mając na uwadze jego zdrowie i dobre samopoczucie – warto.


Daria Dziedzic – dietetyk

kontakt: dariadziedzic4444@gmail.com